Phúc âm buồn - Khánh Ly - TCS

Người nằm co như loài thú khi mùa đông về 
Người nằm yên không kêu than buốt xương da mình 
Từng tiếng người nhiều tiếng người gọi hoài giữa đêm 
Người nằm co như loài thú trong rừng sương mù 
Người nằm yên không kêu than chết trên căn phần 




Một góc trời người vẫn ngồi một đời nhỏ nhen 
Người còn đứng như tượng đá trong rừng cây già 
Người còn đứng như trăm năm vết thương chưa mờ 
Từng đêm về từng đêm về mang đời ngẩn ngơ 

Còn bao lâu cho thân thôi lưu đày chốn đây 
Còn bao lâu cho thiên thu xuống trên thân này 
Còn bao lâu cho mây đen tan trên hồn người 
Còn bao lâu tôi xa em xa anh xa tôi 




Người nhìn mãi theo từng chuyến xe ngựa qua rồi 
Người nhìn dấu xe lăn đi dấu lăn trên đời 
Ngựa xa rồi người vẫn ngồi bụi về với mây 
Người ngồi đó gieo hạt lúa trên ruộng đất này 
Người còn đó nhưng bơ vơ mắt chong đêm dài 

Ngựa xa rồi ngựa xa rồi trên ngày tháng vơi 
Người còn đó những lời nói rơi về chân đồi 
Người còn đó nhưng trong tim máu tuôn ra ngoài 

Cùng Hoàng Cầm Đi Tìm Lá Diêu Bông

Tác giả: Ngô Minh

Từ thuở ấy 
Em cầm chiếc lá 
đi đầu non cuối bể 
Gió quê vi vút gọi 
Diêu bông hời… 
… ới Diêu bông…! 
Nhà thơ đi tìm. Người yêu thơ đi tìm. Những lứa đôi đi tìm. Nhưng nào ai tìm thấy ! Còn cái “Lá Diêu Bông“ viết hoa ấy vẫn ẩn hiện đâu đó nơi phố xá làng quê, nơi rừng sâu núi thẳm. Hoàng Cầm đa tình, kiêu sang mà cay đắng. Có phải bởi Hoàng Cầm cũng là tên của một vị thuốc bắc có vị đắng tận cùng ?. Hoàng Cầm là ông hoàng về thơ tình Việt Nam từ 50 năm nay. Bài thơ Lá Diêu Bông là một trong những bài thơ trữ tình hay nhất của ông, không thua kém gì, về mặt thơ, có khi vượt bài thơ Bên kia Sông Đuống. Lá Diêu Bông là một dấu ấn buồn thảm nên thơ nhất của đời ông. 

Câu chuyện tình bắt đầu nửa đêm mùa đông năm 1959, ba năm sau vụ Nhân Văn- Giai phẩm, Hoàng Cầm trăn trở không ngủ được, trong ánh sáng lời mờ của ngọn đèn ngủ 6w . Nhà thơ chợt nghe bên tai vẳng lên một giọng nữ rất nhỏ nhẹ thầm thĩ trong đêm, mà rất rành rọt đọc chậm rãi từng câu thơ. Giọng nữ có tiết điệu, nghe như từ xa xưa vẳng tới : 
Váy Đình Bảng buông chùng cửa võng 
Chị thẫn thơ đi tìm… Nhà thơ xoay người lấy giấy bút để sẵn đầu giường ra chép từng câu một. Bài thơ Lá Diêu Bông ra đời như thế. Nghĩa là thần linh đọc cho ông chép chứ không phải ông làm ra bài thơ!. Một bài thơ tình lạ : Tình EM và CHỊ . Lạ lùng và huyền hoặc hơn là mối tình chỉ xoay quanh một chiếc lá gọi là Lá Diêu Bông : 
Chị bảo 
Đứa nào tìm được Lá Diêu Bông 
Từ nay ta gọi là chồng. 
Cái Lá như một lời thách đối, thách cưới, cái lá như là sự trớ trêu, thử thách sự chịu đựng của con tim nhạy cảm và tâm hồn đa cảm. 

Vậy cái Lá Diêu Bông ấy là cái lá gì vậy? Không ai biết. Ngay cả tác giả, người đã nhiều lần “Em tìm thấy lá” vẫn không biết nó là lá gì, ở đâu . Hoàng Cầm bảo :” Thần linh đọc Diêu Bông, tôi chép Diêu Bông, thế thôi !” 



Có lần đi làm báo ngang qua Đèo Con ( Hà Tĩnh) phía ngoài Đèo Ngang, tôi bắt gặp cái biển quảng cáo các món ăn. Bên dưới có ghi một câu rất gợi :” Ở đây có Lá Diêu bông”. Tôi ghé quán, hỏi Lá Diêu bông là lá gì ? Cô chủ quán trẻ măng mắt liếc dao cau, cười đưa đẩy :” Anh muốn là lá gì thì nó là cái lá đó”. Nghĩa là nhà thơ Hoàng Cầm đã sáng tạo ra một thứ lá ảo. Thứ lá mà ai cũng thuộc tên, cũng mường tượng được hình dáng nó, nhưng nó lại không có thực bao giờ! Cũng có thể gọi bài thơ Lá Diêu Bông là câu chuyện cổ trong Nghìn lẻ một đêm , các chàng trai phải đi tìm được một cái gì đó, giết được một con vật độc ác nào đó nhà vua mới gả công chúa cho. Nhưng tìm mãi, có khi tìm được mà vua bảo “không phải”, thế là đành “ngậm một mối hờn” đi tìm tiếp. Tôi cho rằng, bài thơ Lá Diêu Bông là một “hiện thực huyền ảo” trong thơ Việt Nam hiện đại. Nhạc sĩ Trần Tiến dùng lá Diêu bông làm hồn cho ca khúc “Sao em vội lấy chồng” viết theo đơn đặt hàng cơ quan tuyên truyến sinh đẻ có kế hoạch. Nghĩa là cái Lá Diêu Bông ấy không chỉ là tình yêu mà nó còn có dính dáng đến vợ chồng, sinh đẻ. Nhiều doanh nhân đặt tên cho quán mình là Quán Diêu Bông…Ấy cũng là một cách tìm Lá. 

Trong suốt cuộc đời mình cho đến hôm nay Hoàng Cầm có tất cả 13 Nàng Thơ xương thịt. Ông bảo “Đó là những hồn người đã gọi ra nhịp điệu, âm thanh, đường nét sắc màu” những bài thơ tình của ông. Theo nhà thơ Nguyễn Thuỵ Kha, thì ông đã cho mọi người biết tên của 9 nàng, còn 4 nàng là tên viết tắt. Trong 9 nàng có tên, có chị Vinh “diêu bông” và chị Nghĩa “tam cúc”đã làm nên thời ký “Thơ Chị Em” của Hoàng Cầm. Nhà thơ Hoàng Cầm kể trên sóng phát thanh :” Năm 12 tuổi, tôi say mê một người con gái láng giềng hơn tôi những 8 tuổi….”. Một chiều thứ bảy, cậu bé Bùi Tằng Việt thấy một cô gái hàng xóm đang mua thứ gì đó ở quán của mẹ. Khi cô ấy ngẫng đầu lên, nhìn ra đường thì cậu bé lên tám choáng người, bị ngay “tiếng sét ái tình” Người con gái đẹp đến mê hồn. Thế là cậu bé làm một trang thơ lục bát tặng người tình trong mộng . “Em gửi chị Vinh của em”. Chị Vinh cũng váy lụa Đình Bảng, áo cánh lụa mỡ gà, khăn vuông mỏ quạ , đi Hội Lim chị là bà chúa quan họ, giọng ngọt như mật. Từ đó CHỊ đi đâu EM theo đó. Lẽo đẽo bụi hồng. Cho đến một ngày tròn 12 tuổi, cậu bé theo sau chân chị ra đồng. 
– Chị Vinh ơi chị tìm cái gì thế”. 
Chị Vinh quay phắt lại, giọng bỡn cợt : 
– Ừ , Chị đi tìm tìm cái lá… ấy đấy, đứa nào tìm được cái lá… ấy ta gọi là chồng ! 
Hai ngày em tìm thấy Lá 
Chị chau mày Đâu phải lá Diêu bông 
Mùa đông sau em tìm thấy Lá 
Chị lắc đầu Trông nắng vãn bên sông 
Ngày cưới Chị Em tìm thấy Lá 
Chị cười xe chỉ ấm trôn kim 
Chị ba con Em tìm thấy Lá 
Xoè tay phủ mặt Chị không nhìn 

Từ khi “Chị thẫn thơ đi tìm / Đồng chiều / Cuống rạ” cho đến “ Mùa đông sau…, Ngày cưới chị…rồi khi “Chị ba con” là một quãng thời gian rất dài, rất dài. Vậy mà EM vẫn kiên nhẫn miệt mài đi tìm Lá để chứng minh cho tình yêu thương đối với CHỊ của mình. Và Em đã bốn dạo “Tìm thấy Lá”, nhưng đều bị CHỊ từ chối không “gọi là chồng”. Bi kịch của tình yêu, bi kịch cuộc đời là vậy . Yêu nồng nàn , nhưng không tới được hạnh phúc. Cho nên 
Từ thuở ấy 
Em cầm chiếc lá 
đi đầu non cuối bể 
Gió quê vi vút gọi 
Diêu bông hời… 
Ới Diêu Bông… ! 
Đoạn kết bài thơ như một tiếng kêu thảng thốt, nấc ngẹn, đẩy nỗi buồn đau đến vô cùng . Bài thơ là một giấc mộng, là câu chuyện cổ tích về mối tình đầu của Hoàng Cầm. Với ngôn ngữ vùng Kinh Bắc dân giã mà chắt lọc, bài thơ như pho tượng đài tình yêu bằng kim cương lấp lánh. Ôi, thơ là ngôn ngữ kỳ diệu của trí tưởng tưởng. Nhà thơ sáng tạo ra hình tượng thơ, còn người đọc thơ, cảm thơ thì mỗi người cảm nhận một cách khách nhau. Đó là “ý tại ngôn ngoại” của thơ, do chiều sâu của bài thơ quy đinh. Đó cũng là cội nguồn gây ra bao rắc rối cho tác giả Lá Diêu Bông… 

Tôi quen biết nhà thơ Hoàng Cầm nhờ anh Phùng Quán. Năm 1985, ra Hà Nội, tôi ngụ tại Chòi Ngắm Sóng của Phùng Quán. Ngày nào anh cũng đèo tôi bằng cái xe đạp cuốc Liên Xô cao lêu nghêu đi thăm các nhà thăm Trần Dần. Hoàng Cầm, Phùng Cung…Sau đó, tôi gặp anh nhiều lần ở nhà anh Phùng Quán, hay trong các kỳ Đại hội Nhà văn Việt Nam. Năm 1993, Hoàng Cầm cho xuất bản tập thơ Lá Diêu bông, một phần trong tập “Về Kinh Bắc “ viết trong 2 năm 1959, 1960. Sau nhiều trắc trở, mãi đến tháng 7- 1994, tập thơ “Về Kinh Bắc” mới được ấn hành. Ông tặng tôi một tập với lời đề tặng rất “bạn bè” “Tặng bạn Ngô Minh”, mặc dù về tuổi ông là bậc cha chú, về thơ ông là bậc thấy. 

Đọc Lá Diêu Bông, ngoài câu chuyện tình đơn phương như huyền thoại ấy, tôi còn miên man nghĩ đến một “thông điệp” khác rất “bỏng cháy” phát ra trong từng câu chữ thơ. Tại sao EM tìm thấy LÁ mà CHỊ vẫn “chau mày”, “ lắc đầu”,” xoè tay phủ mặt không nhìn” ? CHỊ là ai ? Tạo sao CHỊ lại nhất quyết cự tuyệt tình yêu của EM đến vậy, mà không một lời giải thích , không một chút thương tâm ? Sao Chị lại Vô Tình, Vô Tâm đến vậy ? Đó có phải là một phần số phận đắng cay, ẩn ức của Hoàng Cầm được thể hiện dưới dạng thức thơ tình ? Sinh thời, anh Phùng Quán thường kể với tôi, sau vụ Nhân Văn – Giai phẩm, Hoàng Cầm là người “sám hối” mạnh mẽ nhất để mong sớm được làm thơ, viết văn trở lại. Ông làm nhiều thơ gửi lên cấp trên để mong được “cứu xét”. Rồi ông chờ đợi. Nhưng không một hồi âm. Nhớ lại thời kỳ này, nhà thơ Hoàng Cầm kể với phóng viên báo An Ninh Thủ đô ngày 28/2/2007 :” Lúc đó chúng tôi chỉ biết lấy sáng tác để khắc phục, làm đêm làm ngày, tập trung sáng tác để quên đi cái khổ. Chỉ có cách khắc phục bằng lý tưởng cách mạng của mình thôi chứ biết làm sao…”. Ông đã làm hết sức mình để thể hiện lòng trung trinh như nhất của mình, nhưng vẫn bị nghi ngờ, chối bỏ! Thế là ông mượn thơ để giải toả nỗi thất vọng của mình. Có lẽ không phải riêng tôi mà chắc ai rành thơ cũng nghĩ như thế. Vì bài thơ “ mỗi lời là một vận vào khó nghe” với số phận ông Hoàng. 

 Nhà thơ Hoàng Cầm không chỉ bị nạn trong vụ “Nhân Văn- Giai phẩm”. Bài thơ “ Lá Diêu bông” ra đời cũng đã làm cho Hoàng Cầm phải bị vô tù tội điêu đứng. Nhà thơ Hoàng Cầm kể với vợ chồng anh Phùng Quán và tôi trên “Chòi ngắm Sóng” bên Hồ Tây một câu chuyện buồn. Mùa thu năm 1982, bỗng nhiên xe Công an đến nhà riêng 43-Lý Quốc Sư Hà Nội đọc lệnh bắt ông Bùi Tằng Việt ( tên thật của nhà thơ Hoàng Cầm) vô tù về tội chứa chấp người buôn bán sử dụng ma tuý. Hoàng Cầm thì xưa nay đã thành nếp, ngày nào cũng hút vài “vê” nàng Tiên Nâu mới tỉnh trí để sáng tác. Bây giờ đã 88 tuổi rồi, ông vẫn chơi “cơm đen”. Đã hút thì phải có người cung cấp thuốc, tất nhiên… 

Thực ra, thì trước đó Công an đã bắt nhà thơ Hoàng Hưng vì nhà thơ này định chuyển bản thảo tập thơ “Về Kinh Bắc” của Hoàng Cầm, do Hoàng Cầm đưa ra hải ngoại để in ấn. Do vậy, Hoàng Cầm bị bắt. Trong tập thơ đó có bài thơ “ Lá diêu bông” . Ở trong nhà giam, “cán bộ” đưa cho nhà thơ bản thảo tập thơ Về Kinh Bắc, bảo Hoàng Cầm mỗi ngày phải viết kiểm điểm về từng bài, từng chữ trong đó. Khi nào kiểm điểm “thành khẩn” mới được tha. Về Kinh Bắc là tập thơ trữ tình hay nhất, tâm huyết nhất của Hoàng Cầm. Ông đọc đi đọc lại chẳng thấy có gì “sai đường lối” cả. Nhưng “cán bộ” trai giam vẫn không chịu, vẫn bắt viết kiểm điểm. Một hôm ông nghĩ “Có lẽ do bài Lá Diêu Bông chăng?”. Vì đây là bài thơ duy nhất có độ “nhoè” cao, dễ gây ra những ý nghĩa mơ hồ . Thế là Hoàng Cầm viết kiểm điểm ngay bài thơ “Lá Diêu Bông”. Quả nhiên, khi nộp kiểm điểm, ông thiếu tá công an vui vẻ cảm ơn nhà thơ. Đúng là bài thơ đã tạo ta hai hình ảnh đối nghịch :CHỊ bà EM. Đọc trong văn cảnh, người ta nghĩ ngay đến CHỊ đây là người có quyền muốn làm gì thì làm, tức là Nhà nước. Còn EM là nhà thơ, là văn nghệ sĩ, yêu CHỊ mà CHỊ không yêu cũng phải cam chịu. Muốn theo chị mà chị không cho, chị lắc đầu. Thế là vì “Lá Diêu Bông”, Hoàng Cầm đã phải ngồi tù 18 tháng.Tôi thấy công an đọc thơ như thế cũng “khen cho con mắt tinh đời”. Nhưng, thực tình “Lá Diêu Bông” không phải là bài thơ CHỐNG ĐỐI, không có ý gì chống đối ẩn trong đó cả, mà chỉ là bài thơ BUỒN, TRÁCH . Vì “buồn, vì “trách” mà phải ngồi tù năm rưỡi ròng quả là quá oan nghiệt ! Giá mà những người làm công việc “thực thi pháp luật ” hiểu văn chương tử tế hơn, hiểu cho hết, cho đúng ý tưởng bài thơ, thì chắc chắn nhà thơ Hoàng Cầm không phải bị phiền luỵ đến thế ! 

Sau đợt bị nhốt tù ấy về, nhà thơ Hoàng Cầm bị suy sụp vì khủng hoảng tinh thần. Có lần Phùng Quán đến nhà thăm, bà Hoàng Yến ( vợ Hoàng Cầm) nói với anh Quán :” Anh chú hỏng rồi ! Ai đời ăn bánh giò xong, bỏ lá bánh vào tủ khoá lại…” Từ đó, Hoàng Cầm không sáng tác nữa . Hàng ngày ông bán quán nước trà trước nhà. Bọn trẻ gọi “ Ông Cầm, cho đĩa lạc”. Thế là ông lọm khọm bốc lạc ra đĩa, bưng đến bàn cho bọn khách choai choai. Phùng Quán xót ruột hỏi :” Cái quán nước này cho anh ngày bao nhiêu mà anh phải khổ sở thế ?” .Hoàng Cầm ngậm ngùi :” Em cứ coi như thi sĩ Hoàng Cầm đã chết rồi. Bây giờ chỉ còn mỗi ông chủ quán nước Hoàng Cầm thôi !” Vì thế, Phùng Quán, đã viết bài thơ “Viết tặng nhà thơ Hoàng Cầm trong giây phút anh ngã lòng suy sụp” : 
Tôi tin núi tàn 
Tôi tin sông lấp 
Nhưng tôi không thể nào tin 
Một nhà thơ như anh 
Lại ngã lòng suy sụp!… 
…Tôi có một niềm tin 
Chắc như định đóng cột 
Mai kia anh nhắm mắt 
Đi sau linh cửu anh 
Ngoàì bạn hữu gia đinh 
Có cả con Sông Đuống!… 

Sau này. Nhà thơ Hoàng Cầm đã có lần tâm sự với chị Bội Trâm ( vợ nhà thơ Phùng Quán) :” Thơ chú Quán đã vực tôi dậy …”. Cũng có một nhà văn ở Thành phố Hồ Chí Minh đã viết bài :” Một bài thơ đã cứu một nhà thơ…” kể về chuyện ấy. 

 Có người định nghĩa Lá Diêu bông là Lá yêu , những ai đang yêu mới tìm thấy lá! Tôi cho rằng Lá Diêu Bông là một trong những bài thơ tình hay nhất Việt Nam. Nhưng tôi vẫn đi tìm lá Diêu Bông theo cảm nhận của riêng mình, đi tìm cái lá Diêu Bông của số phận thi sĩ . 
Diêu Bông hời 
Ới Diêu Bông…

10 loại thực phẩm "chết" cũng không được ăn vì rất độc

Những món thực phẩm dưới đây rất quen thuộc và bổ dưỡng. Nhưng nếu ăn không đúng cách thì hậu quả mà chúng đem lại cũng khôn lường.

Cà chua xanh
Cà chua xanh có chứa chất độc Solanine. Do đó, khi ăn cà chua xanh, khoang miệng có cảm giác đắng chát; sau khi ăn có thể xuất hiện các triệu chứng ngộ độc như chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa… Giới khoa học còn cảnh báo ăn cà chua xanh sống càng nguy hiểm.



Dưa muối chưa kĩ
Nếu không biết sử dụng đúng cách thì dưa muối đôi khi lại trở thành thứ gây hại. Bởi vì trong một vài ngày đầu muối dưa, vi sinh vật sẽ chuyển hóa nitrat trong các nguyên liệu thành nitric, làm hàm lượng nitric tăng cao, độ pH giảm dần (có nghĩa là độ chua tăng dần lên). Ăn dưa ở giai đoạn này thì có vị cay, hăng, hơi đắng vì chưa đạt yêu cầu. Loại dưa này chứa nhiều nitrate, ăn vào rất có hại cho cơ thể.

Gừng dập
Gừng tươi là thực phẩm không nên để lâu bởi sau một vài ngày nó sẽ bị mềm, tóp đi và hỏng dần ở các nhánh nhỏ và các vết cắt, nếu vì tiếc rẻ mà cố cắt bỏ phần hỏng và dùng tiếp phần nguyên vẹn của củ gừng thì bạn nên biết rằng, theo một số nghiên cứu thấy rằng do quá trình dập nát, cũ hỏng mà bên trong củ gừng đã xảy ra một chất độc hại có tên là shikimol. Chất này nằm trong cả củ gừng chứ không phải chỉ ở phần giập nát nên không thể cắt bỏ hết. Đây là hoạt chất với độc tính rất cao có thể gây sự biến đổi tế bào gan của một người đang khoẻ mạnh, cho dù lượng chất này có thể bị hấp thụ rất ít.

Khoai tây mọc mầm
Nếu để lâu khoai tây sẽ mọc mầm. Khi đó sẽ sinh chất độc solamine, chất này kích thích tương đối mạnh đến niêm mạc dạ dày, ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Nếu ăn khoai tây mọc mầm có nguy cơ bị đau bụng, ỉa chảy, nôn mửa, thậm chí bị suy hô hấp.



Chè bị mốc
Nếu phát hiện chè bị mốc tức là nó đã nhiễm penicillin và aspergillus. Nếu uống trà bị mốc, nhẹ cũng cảm thấy chóng mặt, tiêu chảy.

Đậu xanh không nấu chín
Đậu xanh có chứa saponin và lectins, saponin, một chất gây kích thích mạnh mẽ đối với đường tiêu hóa của con người, có thể gây ra viêm xuất huyết, giải thể các tế bào máu đỏ. Trong đậu cũng chứa hemagglu tin in với tập hợp tế bào máu đỏ gây ra ngộ độc sau khi ăn. Vì vậy nếu ăn đậu xanh chưa nấu chín dễ bị ngộ độc.

Bắp cải thối
Trong bắp cải thối có chứa nitrite, chất này đóng vai trò trong sự hình thành methemoglobin trong máu người, khiến máu mất các chức năng oxy, làm cho ngộ độc oxy, chóng mặt, đánh trống ngực, nôn mửa, tím môi… bị nặng có thể gây bất tỉnh, co giật, khó thở, không kịp thời cứu hộ có thể đe dọa tính mạng.

Trứng gà sống
Lòng trắng trứng gà sống khi ăn vào cơ thể rất khó hấp thu. Trong trứng gà sống có các chất làm cản trở sự hấp thu dinh dưỡng cơ thể và phá hoại công năng tiêu hóa của tụy tạng. Ngoài ra, ăn trứng gà sống rất mất vệ sinh, dễ đưa các vi khuẩn vào cơ thể, gây bệnh.



Bí ngô để lâu
Bí ngô già để lâu: Bí ngô chứa hàm lượng đường cao, hơn nữa, do lưu trữ thời gian dài, khiến bên trong bí ngô xảy ra quá trình hô hấp kỵ khí – lên men, và biến chất, vì vậy khi ăn sẽ gây nguy hiểm tới sức khỏe.

Mộc nhĩ tươi
Mộc nhĩ tươi chứa chất nhạy cảm với ánh sáng - chất Porphyrin. Sau khi ăn, với sự chiếu rọi của ánh nắng mặt trời, chúng ta rất dễ bị viêm da, xuất hiện trạng thái ngứa, chứng phù thủng, đau nhức; có người bị phù nề thanh quản sẽ dễ gây nên tình trạng khó thở. Vì vậy, chỉ nên ăn mộc nhĩ khô, ngâm trong nước nấu lên thì mới an toàn.

Rau cải nấu chín để qua đêm
Trong rau cải chứa nhiều chất nitrat. Nếu để rau cải qua đêm, do tác dụng của vi khuẩn, muối nitrat chuyển thành muối nitrit, sau khi ăn có thể làm cho tổ chức trong cơ thể thiếu ôxy, xuất hiện triệu chứng trúng độc, đau đầu, chóng mặt, nôn mửa. Ngoài ra, chất nitrit có nguy cơ cao gây ung thư đường ruột.

Theo Trí Thức Trẻ

Các cách giúp đốt cháy mỡ bụng nhanh nhất

Ngoài ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ, vòng eo quá khổ còn là dấu hiệu của nhiều loại bệnh. Mỡ bụng là do lượng hormone cortisol tăng cao trong cơ thể. Căng thẳng là một trong những thủ phạm chính làm tăng lượng cortisol. Khi đó cortisol sẽ phá hủy các cơ bắp không mỡ (loại mô đốt cháy calo hiệu quả nhất) và tiếp tục tích trữ mỡ ở phần bụng. Căng thẳng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu chế độ ăn kiêng của bạn không tốt.

6 bí quyết dưới đây sẽ giúp bạn eo thon, dáng chuẩn một cách nhanh chóng.



Ngủ đủ

Nếu thường xuyên làm “cú đêm”, nhịp sinh học của bạn sẽ thay đổi, đồng nghĩa với việc bạn có nhu cầu ăn đêm nhiều hơn. Khi mệt mỏi, cơ thể sản xuất nhiều hormone ghrelin khiến bạn thèm ăn đường và thức ăn chứa nhiều chất béo. Mất ngủ có thể làm thay đổi quá trình sản xuất hormone trong cơ thể, ảnh hưởng đến nồng độ cortisol, gây hệ quả nhạy cảm với insulin - lý do chính tạo mỡ bụng. Ngủ đủ 7 tiếng một đêm là điều tốt nhất bạn có thể làm cho cơ thể cũng như vòng hai của mình.

Những bài thể dục xen kẽ

Gập bụng 1.000 lần mỗi tối có thể giúp bạn tăng cường cơ bắp vòng hai, nhưng nếu có lớp mỡ dày trên cùng thì bạn sẽ không đạt được kết quả như mong đợi. Thay vì gập bụng, bạn có thể luyện tập các bài tập nhóm cơ bắp, vận động hệ tim mạch. Hãy thử tư thế chống đẩy, thả lỏng phần cẳng tay trên sàn, 3-4 lần tập luyện kéo dài khoảng 30 giây. Ngoài ra, đi bộ, di chuyển, vận động cũng là những giải pháp tích cực.

Kiểm soát đường trong chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống lành mạnh đóng góp 80% trong quá trình nói không với mỡ bụng. Bạn có thể giảm lượng calo bằng cách bổ sung thêm protein, rau, ngũ cốc nguyên hạt và có những lựa chọn thông minh với thực phẩm. Một bí quyết tuyệt vời là thêm quế vào tách cà phê buổi sáng hoặc thêm gia vị vào bột yến mạch sẽ giúp ổn định lượng đường trong máu. Cách này cũng làm giảm tốc độ tiêu hóa thực phẩm, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn.

Bổ sung vitamin C

Vitamin C giúp cân bằng hormone cortisol gia tăng trong cơ thể khi bạn rơi vào trạng thái căng thẳng cực độ. Bên cạnh tác dụng chống lại cảm lạnh, vitamin C cần thiết cho quá trình sản sinh carnitine, một hợp chất dùng để chuyển hóa chất béo thành năng lượng.

Bổ sung vitamin C bằng cách tăng cường thực phẩm như cam, chanh, ớt chuông, cải xoăn, quả kiwi… giúp bạn chống lại các tác dụng phụ tiêu cực từ khủng hoảng cảm xúc, căng thẳng trong công việc, cuộc sống.

Nạp thêm các chất béo lành mạnh

Cơ thể bạn cần chất béo để đốt cháy lượng mỡ dư thừa. Chất béo lành mạnh bao gồm thực phẩm giàu axit béo omega 3 như cá hồi, bơ, quả óc chó. Những thực phẩm này đẩy đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp bạn có cảm giác no lâu hơn, hạn chế cơn thèm ăn mất kiểm soát trong ngày.

Kiểm soát hơi thở

Đây là phương pháp đơn giản có thể sử dụng ngay cả khi rất bận rộn. Hầu hết mọi người cảm thấy căng thẳng thường nín thở rồi thở dốc hoặc thở gấp và nhanh. Bất cứ khi nào bạn nhận thức được điều đó, hãy thư giãn vùng bụng và giảm nhịp thở. Hít một hơi thật sâu, dài và thở ra chậm rãi. Cách này sẽ hiệu quả hơn nếu bạn thở ra chậm hơn hít vào, bạn sẽ tập trung và bình tĩnh hơn.

Minh Tân

Chớ dùng dầu cá tùy tiện

Dầu cá chứa nhiều chất dinh dưỡng quý giá bởi được chiết xuất từ cá thu, cá hồi, cá trích, cá ngừ, cá tuyết…Do đó, các chế phẩm của dầu cá thường chứa một lượng lớn axít béo omega-3. Ngoài ra, chúng còn có vitamin E, canxi, sắt, các vitamin A, B1, B2, B3, C hoặc D. Nhờ vậy mà dầu cá được sử dụng trong việc hỗ trợ điều trị rất nhiều bệnh, phổ biến nhất là những bệnh liên quan tới tim mạch.

Một số người sử dụng dầu cá để giảm huyết áp hoặc triglyceride (mỡ máu). Dầu cá cũng được dùng để phòng ngừa bệnh tim và đột quỵ.

Bằng chứng khoa học cho thấy dầu cá thực sự làm giảm nồng độ triglyceride và có vẻ giúp phòng ngừa bệnh tim cũng như đột quỵ khi sử dụng theo đúng liều khuyến nghị. Dầu cá khá an toàn đối với hầu hết mọi người, bao gồm phụ nữ có thai và cho con bú, khi dùng với liều thấp (3 g trở xuống mỗi ngày).

Tuy nhiên, dùng quá nhiều dầu cá (trên 3 g/ngày) có thể dẫn đến nguy cơ làm tăng đột quỵ hay những tác dụng phụ khác. Cụ thể:

- Dùng hơn 3g dầu cá mỗi ngày có thể khiến máu khó đông và làm tăng nguy cơ bị chảy máu. Mặt khác, khi dùng dầu cá liều cao còn làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch, dẫn đến giảm khả năng chống nhiễm trùng.

- Các tác dụng phụ có thể xảy ra như ợ hơi, hơi thở hôi, ợ nóng, buồn nôn, tiêu chảy, phát ban và chảy máu cam. Uống dầu cá trong bữa ăn hoặc để lạnh có thể giảm những tác dụng phụ này.

- Lạm dụng dầu cá còn có thể khiến những người mắc bệnh gan tăng nguy cơ chảy máu. Những người bị dị ứng với hải sản cũng có thể dị ứng với dầu cá. Uống dầu cá có thể làm tăng triệu chứng của bệnh trầm cảm. Sử dụng dầu cá liều cao còn có thể khiến cho việc kiểm soát đường huyết trở nên khó khăn hơn.

- Dầu cá có thể làm giảm huyết áp và khiến huyết áp tụt xuống quá thấp ở những người đang dùng thuốc hạ huyết áp. Đối với người có HIV/AIDS và các bệnh suy giảm miễn dịch khác, dầu cá liều cao có thể làm giảm đáp ứng miễn dịch của cơ thể.

- Một số nghiên cứu cho thấy dầu cá có thể làm tăng nguy cơ nhịp tim không đều ở những bệnh nhân cấy máy khử rung. Để an toàn, tốt nhất nên tránh các chế phẩm dầu cá. Với trường hợp polyp tuyến có tính gia đình thì dầu cá có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở những người bị căn bệnh này.

- Với thuốc chống đông máu, dầu cá có thể làm máu khó đông. Sử dụng dầu cá cùng với các thuốc chống đông máu có thể làm tăng khả năng xuất huyết. Các thuốc làm máu chậm đông bao gồm: aspirin, clopidogrel (Plavix), diclofenac (Voltaren, Cataflam), ibuprofen (Advil, Motrin, others), naproxen (Anaprox, Naprosyn), dalteparin (Fragmin), enoxaparin (Lovenox), heparin, warfarin (Coumadin)...

Tóm lại, khi sử dụng dầu cá cần có sự chỉ dẫn của thầy thuốc, không tự ý mua dùng để tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra.

BS Bồng Trung Hoàng

5 thói quen dẫn đến bệnh trầm cảm

Bất kỳ ai từng bị trầm cảm thực sự đều hiểu tác động tàn phá của căn bệnh này. Đối với một số người, trầm cảm là căn bệnh gây tàn phế. Nó lấy đi sinh lực, sự tập trung và sự hài lòng của người bệnh.

Người bị trầm cảm không thể tìm thấy hứng thú trong bất kỳ công việc gì.

Trong những trường hợp nặng người bệnh có thể kết liễu cả mạng sống của mình. Trầm cảm là một bệnh nặng cần sự điều trị chuyên môn.




Có nhiều yếu tố gây ra trầm cảm, một số trong đó là thể chất, còn một số khác thuộc về tâm lý. Dưới đây là một số thói quen dễ dẫn đến trầm cảm:

1. Thiếu tập luyện
Nghe có vẻ hơi kỳ lạ, nhưng tập luyện rất quan trọng cho cả sức khỏe thể chất và tâm thần.

Lười vận động có thể dẫn tới trầm cảm. Ru rú trong nhà cả ngày và không tham gia bất kỳ hoạt động thể chất nào có thể khiến con người ta trở nên lười biếng hoặc ăn quá nhiều.

Lười biếng và thân hình quá khổ là cách chắc chắn để đưa bản thân vào trạng thái trầm uất. Nó không chỉ làm giảm khả năng vận động cơ thể mà còn làm giảm cả sự tự tin.

Ngoài ra, khi cảm thấy trầm uất, thì tập luyện là thứ cuối cùng mà ta nhớ đến. Lúc đó bạn sẽ thích ngồi và khóc lóc hơn là đi lại. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là tập luyện sẽ tạo ra sự khác biệt rất lớn nếu bạn có nguy cơ bị trầm cảm.

Thói quen nằm trên giường hoặc thu mình trên ghế sô pha là ý tưởng thực sự tồi tệ. Não của chúng ta sẽ sản sinh ra những chất hóa học tạo cảm giác tốt như serotonin và dopamine. Tập luyện thậm chí chỉ 40 phút mỗi ngày cũng giúp não sản sinh nhiều những chất này hơn, giúp bạn luôn năng động và hưng phấn.

2. Chế độ ăn không hợp lý
Ăn uống lành mạnh không chỉ tốt cho cơ thể mà còn tốt cho trí não. Những thực phẩm chứa chất béo omega-3 được xem là những “thực phẩm bổ não” vì chúng có vai trò thiết yếu đối với mô não khỏe mạnh.
Cơ thể chúng ta không thể tự sản xuất những chất béo này, vì thế phải lấy chúng từ thức ăn. Khi bạn không ăn những thực phẩm chứa đủ lượng chất béo omega 3, thì não sẽ dễ bị tổn thương trước sự tấn công của bệnh trầm cảm. Những thực phẩm như thịt thú rừng, cá nước lạnh và hải sản là nguồn chất béo này tốt nhất.

Ngoài ra còn có nhiều loại chế phẩm bổ sung. Mặc dù những chế phẩm này không phải lúc nào cũng ngon miệng, nhưng chúng giúp cho bộ não khỏe mạnh và ngăn ngừa sự tấn công của bệnh trầm cảm.

Bạn cũng cần luôn nhớ rằng các thói quen xấu trong ăn uống cũng có vai trò đưa đến bệnh trầm cảm. Khi ăn uống lành mạnh, trí óc cũng sẽ lành mạnh.

3. Thói quen ngủ không đúng và stress
Nếu bạn thường xuyên để mình bị đói ngủ, thì bạn đang tạo ra hoàn cảnh lý tưởng cho bệnh trầm cảm. Các chuyên gia khuyên cần ngủ ít nhất từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm.

Cũng cần có những “nề nếp” hợp lý khi đi ngủ. Đọc trên giường, dùng laptop trên giường hay thức khuya chỉ là những cách để tự tước đi giấc ngủ của chính mình. Nếu không được ngủ đủ, bạn sẽ trở nên dễ bị kích động và hoang tưởng, là nền tảng cho trạng thái trầm cảm. Còn nếu được nghỉ ngơi đầy đủ, trí não sẽ luôn sáng suốt và sắc bén.

Hơn nữa, những người không ngủ đủ thường không làm tốt công việc, khiến họ bị stress và càng làm giảm năng suất. Càng bị stress, con người ta lại càng khó ngủ. Vòng luẩn quẩn không ngừng này dễ đưa ta đến với bệnh trầm cảm.

Khi một người không thể ngủ hoặc không thể làm tốt vai trò của mình, họ sẽ trở nên thất vọng và cảm thấy mình bị mắc kẹt. Khi bắt đầu thấy như thể mình không kiểm soát được những việc xảy ra trong đời, thì kết cục là con người ta sẽ có cảm giác trầm uất. Rất ít người biết rằng chỉ cần ngủ đủ là có thể ngăn chặn được bệnh trầm cảm.



4. Sống cô lập
Sống cô lập là con đường chắc chắn dẫn đến trầm cảm. Khi bạn lảng tránh bạn bè và người thân vì bất kỳ lý do gì, thì bạn đang tạo ra mảnh đất màu mỡ cho bệnh trầm cảm.

Cô lập là điều tồi tệ nhất mà bạn có thể làm cho chính mình, về cả thể chất lẫn tinh thần. Theo các nhà nghiên cứu, những người có mạng lưới quan hệ xã hội vững chắc sẽ khó bị trầm cảm.

Có quan hệ gần gũi với bạn bè và người thân thực sự thúc đẩy hoạt động hóa học của não, làm giảm mức stress. Bất kể trong hoàn cảnh nào, thì việc giữ liên lạc với bạn bè và người thân luôn là điều quan trọng.
Không có những mối liên hệ này, năng lực tinh thần của ta sẽ sụp đổ và không còn khả năng đối phó với những những áp lực khác nhau của cuộc sống.

5. Hay lo nghĩ
Suy nghĩ tiêu cực là một trong những nguyên nhân chính của trầm cảm. Thường xuyên nghĩ về các mối đe dọa, sự chối bỏ, mất mát hay thất bại là cách chắc chắn đưa bạn đến với bệnh trầm cảm.

Có nhiều thứ trên thế giới này đơn giản là vượt khỏi tầm kiểm soát của ta, vì thế ta không cần phải suy nghĩ quá nhiều về chúng. Nghĩ về những thứ mà bạn không thể thay đổi được không chỉ khiến bạn trầm cảm mà còn khiến bạn phát điên. Với tất cả những áp lực của thế giới ngày nay, lo nghĩ quá nhiều đang trở thành ngòi nổ chính cho bệnh trầm cảm.

Điều quan trọng là bạn cần luôn điều chỉnh sự chú ý của mình vào những điều tích cực hơn thay vì dày vò bản thân vì những thứ không thể thay đổi được. Bạn cũng nên dành thời gian chất lượng cho những người gần gũi với mình. Lắng nghe những tâm sự hay những câu đùa của họ chắc chắn sẽ giúp tâm trí bạn nhẹ nhàng hơn. Ngoài ra, nếu có điều gì đó làm phiền bạn quá nhiều, hãy viết no ra giấy rồi ném đi. Điều này đơn giản là một hành động mang tính tượng trưng rằng bạn đã “quẳng gánh lo đi và vui sống”.

Cẩm Tú

Nhiều cách thanh lọc cơ thể

Quanh năm bề bộn với công việc, ăn uống không đúng cách cộng với ô nhiễm bên ngoài có thể khiến cơ thể trì trệ. Vì vậy, cần“giải độc” cho cơ thể để loại bỏ các độc tố, tránh được bệnh tật.

Trước tiên, các chất cần phải loại bớt ra khỏi cơ thể là rượu, cà phê, thuốc lá, đường tinh chế, chất béo bão hòa, bởi chúng đóng vai trò là chất độc đối với cơ thể và có thể cản trở quá trình tăng cường sức khỏe.

Ngoài ra, cũng cần loại bỏ các chất tẩy rửa trong gia đình và các sản phẩm chăm sóc cá nhân như sữa tắm, xà phòng, kem đánh răng, chất khử mùi có nguồn gốc hóa chất và thay thế bằng các sản phẩm có nguồn gốc của tự nhiên.

Một “chất độc” khác đối với sức khỏe là stress. Cần loại bỏ các stress độc hại này song song với quá trình thải độc cơ thể. Tập yoga, khí công là cách đơn giản để giảm stress và vực dậy tinh thần.

Làm sạch cơ thể bằng củ, quả
- Cà rốt có tác dụng kết dính và giải độc thủy ngân, giảm nồng độ và loại trừ nhanh chóng các ion thủy ngân trong máu.

- Khổ qua hay các thực phẩm có vị đắng đều có tính giải độc. Khổ qua giúp giải nhiệt và làm sáng mắt. Đối với người tiểu đường thì khổ qua có thể giúp ổn định đường huyết. Trong khổ qua còn có một dạng protein có thể ngừa ung thư, kích thích hoạt động của hệ miễn dịch, loại trừ độc tố.

- Táo giúp ruột tăng cường chức năng bài tiết độc tố khỏi cơ thể, nếu đường ruột yếu, các độc tố sẽ tích tụ và bị hấp thụ ngược trở lại vào máu. Táo có một lượng chất xơ đủ để kết dính và ngăn ngừa độc tố phát tán.



- Dưa leo giúp bộ ba cơ quan có chức năng lọc máu - bài tiết chất cặn bã gồm gan, thận và ruột (trong đó thận có vai trò quan trọng nhất) thanh lọc độc tố trong máu, cặn bã từ quá trình phân giải protein và thải ra ngoài qua nước tiểu. Dưa leo không những có tính năng lợi tiểu, làm sạch niệu đạo giúp quá trình thải nước tiểu tốt hơn mà còn hỗ trợ giải độc phổi.

- Nấm mèo giúp lọc máu, hạ cholesterol, phòng chống xơ vữa động mạch và làm sạch hệ tiêu hóa.

- Trái hồng có nhiều chất xơ và khoáng, nhất là kali, nên vừa có tác dụng làm sáng da vừa giúp tăng quá trình chuyển hóa.

- Trà xanh có khả năng kích thích sự miễn dịch, chống ôxy hóa, ngăn ngừa ung thư và tác động giải trừ độc tố rất cao.

- Tỏi có tính kháng viêm cao, ngăn ngừa các chứng xơ vữa động mạch, giảm tỉ lệ cholesterol “xấu” và giảm thiểu nồng độ chì trong cơ thể.

- Đậu xanh nguyên vỏ có tính giải độc cao, nhất là đối với các nhiễm độc do kim loại nặng, thuốc trừ sâu tồn dư trong thực phẩm.

- Nho và hạt hỗ trợ gan trong quá trình trung hòa và giải trừ độc tố, giúp tái tạo máu, đánh tan độc tố trong mô mỡ - nguyên nhân dẫn đến viêm mô mỡ thừa.

Nhịn ăn để giải độc: Rất nguy hiểm
Nhịn ăn để thanh lọc cơ thể là cách làm phản khoa học, thậm chí có thể dẫn tới tử vong. Nhiều người sử dụng phương pháp nhịn ăn hoàn toàn sẽ thấy xuất hiện một số triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, đau cơ và lo lắng. Nếu nhịn ăn dài ngày, có thể gây suy dinh dưỡng dẫn đến thiếu máu, hạ đường huyết, mất cân bằng điện giải, suy gan, suy thận, nặng hơn nữa có thể dẫn đến các rối loạn nhịp tim, ngừng tim, hôn mê, thậm chí tử vong.

Đặc biệt, những bệnh nhân có vấn đề về huyết áp hay có bệnh tim mạch đang dùng thuốc; những người có bệnh gan, thận, đái tháo đường, dạ dày, đại tràng; phụ nữ mang thai và cho con bú; những thanh thiếu niên hoặc trẻ em đang phát triển càng không nên giảm cân bằng cách nhịn ăn… Lý do là khi nhịn ăn để giảm cân, nếu nhịn không hợp lý, dài ngày sẽ gây suy dinh dưỡng và có thể lại ăn quá nhiều khi ngừng nhịn ăn, khiến cơ thể tăng cân trở lại nhanh chóng.

Theo BS Hoàng Xuân Đại

Có thể bạn chưa biết: Sự nguy hại của rau mầm

Hiện nay, trước tình trạng mất an toàn vệ sinh của các loại rau củ, nhiều người đã chọn cho mình phương thức tự trồng hoặc mua rau mầm để phục vụ nhu cầu của gia đình, nhất là cho trẻ em.



Rau mầm có giá trị dinh dưỡng cao gấp 3 - 5 lần rau thường tuy nhiên, không phải mầm cây nào cũng tốt và vô hại. Đã từng xảy ra những vụ ngộ độc rau mầm, gây nguy hiểm cho sức khoẻ người ăn rau.

Giàu dưỡng chất

Rau mầm chứa nhiều loại vitamin thiết yếu (vitamin B, C, E…), amino axit và chất xơ cần thiết cho cơ thể với hàm lượng cao. Nhờ giàu vitamin, rau mầm giúp cơ thể tăng sức đề kháng, giữ gìn làn da mịn màng tươi tắn, nguồn vitamin E dồi dào trong rau mầm còn giúp làm chậm quá trình lão hoá và tăng cường sinh lực, gây hưng phấn.

Hàm lượng chất xơ cao sẽ giúp người ăn dễ tiêu hoá, dễ hấp thụ, chuyển hoá các chất phức tạp. Theo nghiên cứu của một số nhà dinh dưỡng học Mỹ, rau mầm thích hợp cho các chế độ ăn kiêng và còn giúp ngăn ngừa các nguy cơ ung thư.

Có thể gây ngộ độc

Hầu hết các loại rau mầm đều phải trồng trong môi trường ấm và đây chính là cơ hội cho các loại vi khuẩn phát triển. Nếu quá trình chăm sóc rau không bảo đảm an toàn thì rau cũng sẽ bị nhiễm khuẩn.

Rau mầm còn có thể bị nhiễm khuẩn, nhiễm bẩn do quá trình thu hoạch không bảo quản đúng cách. Bên cạnh đó, còn có nguy cơ từ lượng phân bón thấm vào rau mầm khi người ta cố tình dùng nó để kéo dài ngày thu hoạch.

Ngoài ra, nguy cơ ngộ độc rau mầm còn có thể đến từ chính đặc tính sinh học của hạt giống. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, trong mầm khoai tây và mầm của các loại dưa dây có chứa độc chất là alkaloid solanine. Khi bị ngộ độc với triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy, đau đầu, tức ngực, nặng có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Các loại rau mầm họ đậu giàu dưỡng chất, vitamin thúc đẩy quá trình phát triển và chống lão hóa nhưng một số đậu như đậu ván, đậu mèo, đậu kiếm, đậu trứng chim cũng có hàm lượng lớn glucozid sinh axit cyanhydric giống như trong măng và sắn nên ta không nên ăn rau mầm của những loại này.

Những cây măng mọc ở môi trường không có ánh sáng cũng có thể gây ngộ độc vì trong môi trường này độc tố của măng sẽ cao hơn nhiều.

Cách chọn và chế biến an toàn

Khi chọn mua rau mầm nên chọn sản phẩm có nguồn gốc, uy tín, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Không mua những hộp rau có màu sắc lạ hay lá đã ngả vàng, thân, lá rau to xanh bất thường và quá bóng mượt hoặc gốc mọc ra rễ mới (điều này chứng tỏ rau có độc tố bảo quản). Rau mua về nên sử dụng ngay nếu cần bảo quản phải để trong hộp nhựa hoặc nilon khô ráo, thoáng khí ở nhiệt độ 4 - 5 độ C, tối đa 3 - 4 ngày.

Trước khi sử dụng nên rửa thật kỹ nhiều lần dưới vòi nước đang chảy để loại bỏ các nguy cơ, sau đó ngâm thêm trong nước muối loãng 10 - 15 phút để loại bỏ hóa chất. Rau mầm tốt nhất là được nấu chín, hạn chế ăn sống, nhất là đối với người già, trẻ em và người miễn dịch yếu càng không nên ăn sống loại rau này.

Theo AloBacsi

11 thực phẩm nên ăn để xương bạn luôn chắc khỏe

Cách đơn giản nhất để giúp xương chắc khỏe là bổ sung dưỡng chất cần thiết cho xương có sẵn trong các loại thực phẩm phổ biến trong cuộc sống. 

Canxi và vitamin D là hai chất không chỉ cần thiết cho trẻ nhỏ lẫn người lớn để ngăn ngừa bệnh loãng xương. Việc bổ sung những thực phẩm chứa hai chất này không chỉ bổ sung dinh dưỡng cho sức khỏe mà còn giúp bạn có bộ xương khỏe. 



Dưới đây là một số loại thực phẩm chứa canxi và vitamin D giúp xương chắc khỏe: 

 1. Sữa chua - Hầu hết chúng ta nhận được vitamin D thông qua việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, tuy nhiên một số loại thực phẩm như sữa chua cũng bổ sung vitamin D. Một ly sữa chua mỗi ngày sẽ cung cấp canxi cho cơ thể, giúp ta làm việc tốt hơn. 

 2. Sữa - Sữa cung cấp hàm lượng canxi cao, giúp xương chắc khỏe, có thể trộn sữa vào sinh tố hoặc nước sốt. Hãy đảm bảo uống 3 ly sữa mỗi ngày. 

 3. Pho mát - 1,5 ounces (khoảng 42 gram) pho mát có chứa 30% lượng canxi, do đó nên ăn pho mát ở lượng vừa phải vì ăn quá nhiều có thể dẫn đến tăng cân, điều đó không tốt cho xương. 

 4. Cá mòi - Cá mòi có chứa hàm lượng canxi và vitamin D cao giúp xương bạn ngày càng chắc khỏe hơn. 

 5. Trứng - Trứng chỉ chứa 6% hàm lượng vitamin D nhưng chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy. Không nên ăn lòng trắng trứng vì có thể làm giảm lượng calo, bên cạnh đó lòng đỏ lại chứa nhiều vitamin D. 

 6. Cá hồi - Cá hồi có chứa nhiều vitamin D và axit béo omega-3 tốt cho hệ tim mạch. Do vậy, việc ăn nhiều cá hồi sẽ tốt cho tim và xương. 

 7. Rau dền - Nếu không dùng các sản phẩm từ sữa, chúng ta có thể ăn rau dền bởi vì chúng có chứa canxi, ngoài ra còn có chất xơ, sắt và vitamin A. 

 8. Ngũ cốc - Ngũ cốc có chứa lên đến 25% vitamin D, hương vị cũng rất ngon và dễ dàng thưởng thức. 

 9. Cá ngừ - Cũng giống như cá hồi, cá ngừ có chứa nhiều vitamin D - thành phần bổ trợ cho xương chắc khỏe. 

 10. Bắp cải - Bắp cải là thực phẩm dễ kiếm mà lại rất tốt cho xương đặc biệt là khi đã nấu chín. 

 11. Nước cam - Một ly cam vắt không chỉ có chứa lượng vitamin C dồi dào mà còn chứa canxi, đặc biệt là vỏ cam là nơi tập trung lượng canxi. 

Theo AloBacsi

Chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi

Người cao tuổi cần bổ sung canxi, magie, glucosamine, vitamin, khoáng chất để tăng cường sức khoẻ xương khớp, phòng tránh nguy cơ loãng xương... 

Tuy chưa có những thống kê chính xác về tỷ lệ biếng ăn ở người cao tuổi, nhưng sự phổ biến và tác hại của chứng biếng ăn ảnh hưởng đến sự tươi vui trong đời sống của họ. 




Do ảnh hưởng của tuổi tác, bắt đầu giai đoạn ngũ tuần cũng là lúc mọi cơ quan trong cơ thể đứng trước nhiều biến đổi bởi lão hoá và hệ tiêu hoá cũng không là ngoại lệ. Dấu hiệu thường gặp do biến đổi ở hệ tiêu hoá của người cao tuổi có thể kể đến khả năng vị giác giảm khiến mất dần cảm giác ngon miệng; các vấn đề khác như răng yếu, men tiêu hóa thấp… cùng lúc diễn ra lại khiến việc nhai nuốt gặp trở ngại, dễ xuất hiện hiện tượng sôi bụng, đầy hơi… và càng làm tăng cảm giác ngại ăn uống. Từ đó ai cũng quan niệm sai rằng khi tuổi càng cao là lúc mọi người biếng ăn nhưng phân tích cho thấy, tất cả ảnh hưởng đều từ những thay đổi bên trong cơ thể. 

Sau 50 tuổi, dù nhu cầu năng lượng bắt đầu giảm dần nhưng để duy trì cơ thể khỏe mạnh, người cao tuổi vẫn cần chế độ dinh dưỡng với đầy đủ protein, vitamin, khoáng chất và chất xơ… để bảo vệ cơ thể trước sự lão hóa. Do đó, một trong những tiêu chí quan trọng hàng đầu đối với thực đơn chính là “dù ít về lượng, vẫn đủ về chất”. Những bữa ăn giàu chất xơ, ít béo và có sự phối hợp đầy đủ từ các thành phần dinh dưỡng là phương pháp hiệu quả giúp người cao tuổi tránh các tác hại từ chứng biếng ăn. 

Đặc biệt, ở độ tuổi này thường gặp trở ngại trong khi nhai nuốt và tiêu hoá những thực phẩm có hàm lượng protein cao như thịt hay các loại hạt. Vì vậy, các loại thực phẩm bổ sung protein có nguồn gốc từ các loại thực vật tự nhiên sẽ hỗ trợ hiệu quả cho việc bảo vệ mô tế bào và duy trì khối cơ ở người cao tuổi. Ngoài ra, trong khi nhu cầu canxi tăng từ 1000mg một ngày (ở giai đoạn trưởng thành) lên đến 1.200 mg một ngày (ở độ tuổi trên 50) thì sự hấp thu canxi (và cả các loại khoáng chất, vitamin khác) ở người cao tuổi lại ngày càng gặp nhiều khó khăn hơn do sự cản trở của quá trình lão hoá. 

Chủ động bổ sung bộ ba canxi, magie và glucosamine sẽ là phương pháp để tăng cường sức khoẻ xương khớp, phòng tránh nguy cơ loãng xương và thoái hoá khớp ở người già. Đồng thời, việc sử dụng các thực phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất hàng ngày cũng là yếu tố tích cực giúp người cao tuổi duy trì được cơ thể khỏe mạnh, kéo dài tuổi thọ. 

Không phải ngẫu nhiên mà chế độ ăn uống của người cao tuổi lại là một trong những mối quan tâm hàng đầu trong chăm sóc sức khoẻ dinh dưỡng gia đình. Vận động, nghỉ ngơi điều độ, cùng với chế độ dinh dưỡng hợp lý... sẽ không đơn thuần là phương pháp đẩy lùi tác hại của chứng biếng ăn, mà còn chính là thành phần quan trọng nhất của “liều thuốc quý”, giúp ông bà được tận hưởng những năm tháng vui khoẻ bên con cháu, duy trì cuộc sống với những màu sắc tươi mới mỗi ngày. 

Thu Ngân

Những món canh nên có trong mùa hè

Một món ăn truyền thống, dễ làm dùng đúng cách chắc chắn sẽ góp phần giảm nhiệt, đẩy lùi một số bệnh tật phát sinh trong mùa hè.



Món canh cua, mướp, mồng tơi, rau đay 

Cua đồng rất giàu dinh dưỡng, nhiều đạm, chất béo và nhất là canxi, phốt pho; ngoài ra còn có sắt và các vitamin B1, B2, PP... Cua có tác dụng giảm đau nhức cơ xương khớp. Người ta thường giã cua, lọc nước uống sống trong trường hợp bị ngã, bị đòn, bị đụng dập các bắp cơ, mình mẩy đau nhức, chân tay mệt mỏi, không muốn vận động. 

• Dinh Dưỡng - Sức Khỏe

Mướp vị ngọt, tính bình, không độc, vừa là rau ăn lại có tác dụng nhuận tràng, thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết, cầm máu và lợi sữa. Chị em phụ nữ sau sinh nở ăn mướp rất lành. 

Mồng tơi vị chua, hàn, không độc, tác dụng lợi tiểu, chữa táo bón, đau đầu do trúng nắng. Đặc biệt, lá mồng tơi còn có tác dụng dưỡng da, làm cho mất nếp nhăn ở mặt, da mịn màng mềm mại, chống thô ráp bằng cách giã nhỏ lá mồng tơi non lấy nước cốt, cho vài hạt muối, thoa đều lên mặt vài lần trước khi đi ngủ. 

Rau đay vị đắng tính bình, lá rau có chất nhày, nấu ăn nhuận tràng rất tốt, thông tiểu tiện, chữa táo bón, mát gan mát ruột. Rau đay còn chữa được ho khan, lợi sữa. Chị em phụ nữ sau sinh ăn rau đay sẽ có tỷ lệ chất béo trong sữa cao hơn các loại rau khác. 

Chế biến: Cua đồng 500g; mướp hương 1 quả, nạo sạch vỏ, rửa thái miếng; rau mồng tơi, rau đay mỗi thứ một ít. Lọc cua thật kỹ, đun sôi, gạt gạch sang bên cho rau và mướp vào cùng đun chín để nguội, cho gia vị vừa đủ, canh cua ăn với cà pháo muối giòn rất hợp vị. 

Canh rau ngót thịt heo 

Rau ngót vừa bổ dưỡng lại giúp nhuận tràng, thanh nhiệt, giải độc. Chị em phụ nữ sau sinh và người ốm dậy ăn canh rau ngót rất tốt. 

Thịt heo (loại thăn tươi) có thành phần dinh dưỡng cao, giàu chất đạm, chất béo và chất đường. Ngoài ra còn có nhiều khoáng chất và các vitamin. Thịt heo giúp cho sự phát triển về thể chất và trí tuệ, nhất là não bộ. 

Chế biến: Rau ngót tuốt lá, rửa sạch, vò qua cho mềm; thịt băm nhỏ, xào chín, cho nước vào đun sôi (tùy lượng người ăn) cho rau vào nêm gia vị vừa đủ. 

Trong dân gian còn dùng lá rau ngót để chữa sót nhau cho sản phụ và tưa lưỡi ở trẻ em. Dùng lá non, giã nhỏ, lấy nước cốt thấm vào bông đánh nhẹ trên lưỡi cho trẻ. Cũng lá rau giã uống sống sau 15 phút nhau sẽ bong. 

Canh tôm nõn nấu bầu 

Tôm nõn là thực phẩm tỷ lệ đạm rất cao, nhiều canxi, được nhiều người ưa thích vì ăn không ngán, dễ tiêu hóa. Bầu, bí đều là rau quả mát, dễ nấu, dễ ăn về mùa hè, lợi niệu lại nhuận tràng.  
Chế biến: Tôm khô rửa sạch, ngâm khoảng 10 phút cho mềm, nấu sôi, bỏ bầu, bí (băm nhỏ hoặc sắt miếng nhỏ) vào, nêm gia vị, nấu sôi là được. 

Canh mướp thịt nạc 

Mướp 250 gr, thịt nạc 50 gr, các gia vị hành, gừng, bột nêm... Mướp gọt bỏ vỏ, cắt lát hình xéo, thịt nạc thái lát. Nấu nước sôi, cho thịt vào trước, sau đó đến mướp, nấu với lửa nhỏ đến khi thịt mềm, nêm nếm gia vị. Có tác dụng thanh nhiệt, mát máu giải độc, đạt hiệu quả tốt với các chứng nhiệt như phiền khát. 

Canh mướp trứng gà 

Trứng gà 2 quả, mướp 250 gr, các gia vị. Mướp gọt vỏ thái lát, nước nấu sôi cho mướp vào; trứng gà khuấy đều cho vào sau, nêm nếm gia vị. Canh này có công hiệu tư âm nhuận táo (chống khô), thanh nhiệt giải độc, thanh phế lợi hầu, đạt hiệu quả tốt với chứng nhiệt, phiền khát... 

Canh nấm hương 

Nấm hương 25 gr, đại táo 10 quả, các gia vị. Nấm hương ngâm nước nóng cho mềm, thái sợi; táo rửa sạch, cùng cho vào nồi để nấu canh, nấu với lửa mạnh đến sôi, thì hạ lửa nhỏ hầm thêm khoảng 15 phút, nêm nếm gia vị vừa dùng. 

Canh vỏ dưa hấu 

Vỏ dưa hấu 200 gr, các gia vị. Dưa hấu bỏ ruột, bỏ vỏ xanh bên ngoài cùng, thái lát dày, cho vào nồi sau khi nước sôi, nấu đến chín mềm, nêm nếm. Canh vỏ dưa hấu là một món thanh nhiệt giải độc của mùa nóng, đơn giản, dễ thực hiện.

Canh khổ qua thịt nạc 

Khổ qua 250 gr, thịt nạc 100 gr, gia vị. Khổ qua bỏ hột, thái lát; thịt nạc thái lát, cùng khổ qua đem hầm đến khi thịt mềm, nêm nếm gia vị. Canh này có tác dụng thanh nhiệt chống say nắng, giải độc sáng mắt. 

Canh cá trích tỏi 

Cá trích 250 gr, vài tép tỏi, hành, gừng, gia vị. Cá trích làm sạch cho vào chảo dầu chiên sơ, sử dụng sau. Tỏi băm nhỏ, rồi cùng cá và các nguyên liệu trên cho vào nồi đất, thêm nước và nấu với lửa mạnh đến khi sôi, thì chuyển lửa nhỏ hầm thêm 15 phút nữa, nêm nếm gia vị vừa dùng. 

Canh bí đao thịt vịt 

Bí đao 0,5 kg, thịt vịt 250 gr, hành, gừng, gia vị. Bí đao để cả vỏ, rửa sạch thái lát. Vịt làm sạch, bỏ nội tạng, cắt miếng, cho vào nồi nấu đến sôi, chuyển lửa nhỏ hầm đến gần chín thì cho bí đao vào hầm nhừ, nêm nếm gia vị.

Theo Nguyễn Nam Chất lượng Việt Nam-http://dantri.com.vn/suc-khoe/nhung-mon-canh-nen-co-trong-mua-he-876349.htm

Phòng ngừa bệnh rối loạn Tuyến tiền liệt

Có những điều nam giới có thể thực hiện để hạn chế nguy cơ, hoặc giảm tốc độ phát triển của bệnh. Ba bước quan trọng nhất để duy trì sức khỏe Tuyến tiền liệt và sức khỏe nói chung là: ăn uống đầy đủ, thường xuyên vận động và kiểm tra sức khỏe đều đặn.



Ăn nhiều chất có khả năng chống ung thư Tuyến tiền liệt và giảm nguy cơ rối loạn Tuyến tiền liệt 

Thức ăn và thức uống có thể làm giảm thiểu nguy cơ rối loạn Tuyến tiền liệt, đặc biệt là ung thư. Các nhà nghiên cứu cho biết một số sản phẩm có nguồn gốc thực vật tỏ ra có lợi cho việc ngăn ngừa hoặc kiểm soát bệnh ung thư Tuyến tiền liệt. 

• Dinh Dưỡng - Sức Khỏe

• Cà chua: có chứa chất lycopen, chất này làm cho cà chua có màu đỏ, có tác dụng oxy hóa mạnh, bảo vệ các tế bào khỏi tác dụng của các gốc tự do, phân tử độc có thể làm tổn hại tế bào. Lycopen có trong sản phẩm cà chua nấu chín: xúp, nước sốt có khả năng chống ung thư tốt hơn lycopen trong sản phẩm tươi sống: cà chua tươi hoặc nước ép cà chua. 

• Dưa hấu và bưởi đỏ ruột cũng chứa một lượng nhỏ lycopen. 

• Đậu nành: một số hợp chất trong đậu nành giúp kích thích cơ thể tổng hợp globulin kiểm soát các nội tiết tố giới tính testosteron và estrogen. Khi được kiểm soát, các nội tiết tố này giảm tác dụng. Do đó, đậu nành ngoài tác dụng kiểm soát ung thư, còn có tác dụng ngăn ngừa chứng phì đại Tuyến tiền liệt, và hạ mức cholesterol.

• Trà xanh: có chứa hàm lượng chất kháng oxi hóa EGCG (epigallocatechin - 3 - gallate) cao, chất này giúp ngăn chặn các tế bào sống bị tổn thương và lão hóa sớm. Ức chế hoạt tính enzyme cần thiết cho sự phát triển của ung thư. Các nhà nghiên cứu đề nghị nam giới uống 3 tách trà xanh mỗi ngày có tác dụng ngừa ung thư Tuyến tiền liệt và ung thư vú. 

• Các loại rau họ bắp cải gồm: cải bắp, bông cải, củ cải trắng, các loại rau này chứa một số chất có tác dụng ngăn cản sự phát triển ung thư Tuyến tiền liệt. 

• Tỏi: giúp tăng cường khả năng miễn dịch, giảm tác động lan rộng của ung thư, tăng sự sản xuất enzyme, giúp loại bỏ những chất gây ung thư . 

• Bổ sung các vitamin và khoáng chất: giúp cho Tuyến tiền liệt khỏe mạnh, đặc biệt là các vitamin C, D, E và các muối khoáng như: selen, kẽm. 

• Kiêng chất béo: các nhà nghiên cứu ở Đại học Harward thấy rằng, những người ăn nhiều chất béo có nguy cơ bị ung thư Tuyến tiền liệt cao hơn 80% với người ăn ít chất béo. 

• Ăn nhiều ngũ cốc và rau quả: cách tốt nhất để giảm chất béo và calo. Thức ăn thực vật, trái cây, rau và các thực phẩm làm từ ngũ cốc chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ có tác dụng ngăn ngừa ung thư, đồng thời có lợi cho sức khỏe. 

Năng vận động thể lực 

Tập thể dục đều đặn làm tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sự lưu thông máu, tăng cường tiêu hóa, tất cả góp phần ngăn ngừa ung thư, giảm tình trạng béo phì, một tác nhân có khả năng dẫn đến ung thư. 

Tập thể dục giúp cải thiện sức khỏe và khi kết hợp chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể ngăn ngừa rối loạn Tuyến tiền liệt. 

Tập thể dục nhịp điệu, giúp tăng quá trình hít thở và nhịp tim, cải thiện sức khỏe tuần hoàn, mỗi 30 phút/ngày. 

Đi bộ là môn phổ biến nhất, dễ dàng và không tốn kém. Ngoài ra, kết hợp các loại thể dục thể thao khác như: chạy xe đạp, đánh gôn, quần vợt, bóng rổ… Tùy tình trạng sức khỏe của mỗi người mà ta chọn các loại hình thể dục với quan niệm tập thể dục thể thao là một niềm vui. 

Kiểm tra sức khỏe đều đặn 

Đây là điều cần thiết để duy trì sức khỏe. Nếu rối loạn Tuyến tiền liệt xuất hiện thì khám trực tràng và xét nghiệm PSA có thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm nhất, lúc này bệnh dễ điều trị và chữa khỏi nhất. 

Nếu không kiểm tra đều đặn thì nên sắp xếp cuộc hẹn khám sức khỏe, kể cả khám Tuyến tiền liệt và biến điều đó thành thói quen hàng năm.

Theo-http://suckhoedoisong.vn/nam-hoc/phong-ngua-benh-roi-loan-tien-liet-tuyen-20110124034251887.htm

Các bệnh Tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt là tuyến gì? Nằm ở đâu trong cơ thể và phát sinh những bệnh gì? Ung thư có triệu chứng gì? Các phương pháp theo dõi và chữa trị…



Tuyến tiền liệt là một tuyến của hệ sinh sản nam. Trong khoảng 7 tuần lễ đầu của thời kỳ bào thai, cơ quan hóa sinh dục dục của hai giời nam nữ có bề ngoài giống nhau, sau đó mới biệt hóa và phát triển hình thái đặc thù, cho từng giới cả bên trong lẫn bên ngoài. Tuyến tiền liệt có kích thước như quả hạt dẻ, to, dẹt, chỉ có ở nam giới, nằm trước trực tràng, ngay dưới bàng quang và bao quanh ống niệu đạo, gồm hai múi. Tuyến tiền liệt (TTL) chính là vết tích của tử cung còn sót lại, thường không được biết đến trừ phi nó to ra khi đã có tuổi. 

• Dinh Dưỡng - Sức Khỏe

Ở tuổi trưởng thành thường có kích thước rộng 4cm x 3 cm cao x 2,5 cm dầy, có khối lượng từ 15 – 25g, tiết ra chất nhờn và tạo nên một số thành phần của tinh dịch. Dọc theo thân của TTL có các chuỗi mạch – thần kinh (vasculo – nerveux) kích thích sự cương dương của dương vật. Bệnh lý TTL thường gặp là viêm, phì đại lành tính và ung thư.

Viêm tuyến tiền liệt 

Thường xảy ra ở người có tuổi nhưng cũng có khi ở người trẻ. Nguyên nhân chính thường do virus hoặc vi khuẩn. Viêm TTL bao gồm nhiều thể từ nhiễm khuẩn cấp cho tới hội chứng đau mạn tính TTL. Hội chứng này có bốn thể chính: Viêm TTL do nhiễm khuẩn cấp, ít gặp nhất nhưng lại dễ chẩn đoán và điều trị nhất. Bệnh cảnh: Xảy ra đột ngột, trong nước tiểu có nhiều bạch cầu và vi khuẩn. Sốt, gai rét, đau vùng thắt lưng và vùng sinh dục, có cảm giác nóng rát hay đau khi đái. 

Viêm TTL mạn tính: Cũng do nhiễm khuẩn nhưng không xảy ra đột ngột. Chỉ có triệu chứng nhiễm khuẩn bang quang hay tái diễn với cùng loại vi khuẩn. Nguyên nhân có thể do một khuyết tật ở TTL nên vi khuẩn hay có ở đường tiết niệu. TTL thường bình thường hay đau khi khám. 

Hội chứng đau mạn tính vùng tiểu khung và viêm mạn tính TTL không do nhiểm khuẩn là thể thường gặp nhất nhưng cũng chưa được hiểu rõ nhất. Có thể gặp ở mọi lứa tuổi ở nam, từ tuổi vị thành niên muộn trở đi (từ 17 tuổi), các triệu chứng hết rồi lại tái diễn một cách tự nhiên, có thể có dấu hiệu viêm hay không. 

Trong thể viêm, nước tiểu, tinh dịch và các dịch của TTL không thấy bằng chứng của vi sinh vật gây bệnh nhưng lại có chứa những loại tế bào mà cơ thể thường tạo ra để chống lại sự nhiễm khuẩn. 

Được chẩn đoán là viêm TTL mà lại không có triệu chứng viêm khi người bệnh không thể hiện triệu chứng gì nhưng vẫn có các tế bào chống lại sự nhiễm khuẩn trong tinh dịch. Thường phát hiện ra một cách tình cờ khi thầy thuốc tìm nguyên nhân hiếm muộn hay khi làm tét phát hiện ung thư TTL. Viêm TTL không phải là bệnh lây truyền, đại đa số trường hợp không lây lan qua quan hệ tình dục. 

Trong một số trường hợp hiếm gặp, viêm tuyến tiền liệt thường phối hợp với những biến đổi về tần số xuất tinh. 

Triệu chứng bao gồm đau lưng, đau vùng tiểu khung, xuất tiết dịch đục ở dương vật, thay đổi về tiểu tiện. Viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn thì điều trị bằng kháng sinh. Viêm tuyến tiền liệt không do vi khuẩn thì điều trị bằng phương pháp xoa bóp. Thầy thuốc cho ngón tay qua trực tràng rồi ép nhịp nhàng vào tuyến tiền liệt. 

Phì đại lành tính tuyến tiền liệt 

Là u thường có nhất ở nam giới. Ở tuổi trưởng thành, tuyến tiền liệt nặng khoảng 20 gam. Ở một số người tuyến tiền liệt nhỏ đi nhưng đa số trường hợp tuyến phì đại và trở thành u lành. Đối với nam giới trên 50 tuổi, tỷ lệ này ở Việt Nam là 50 – 60% và 70 – 80% trên thế giới. Hai yếu tố quan trọng gây u lành tuyến tiền liệt là tuổi và testosteron. 

Phì đại lành tính TTL là loại bệnh lý chính đứng hàng thứ 2: TTL phát triển chèn ép vào niệu đạo và gây ra nhiều vấn đề tiết niệu như hay đi tiểu, dòng nước tiểu yếu, đôi khi dừng và nhỏ giọt. Vì TTL vẫn phát triển suốt thời kỳ trưởng thành cho nên phì đại TTL rất hay gặp ở nam giới ngoài tuổi 50 và nam giới có tuổi cũng có nguy cơ cao bị ung thư TTL tuy có ít hơn. Thăm khám qua trực tràng để đánh giá kích thước và độ cứng của TTL, siêu âm hay chụp X-quang bang quang là những thăm dò thường làm. 

Phì đại TTL cũng có thể dẫn đến các vấn đề về tiết niệu như viêm TTL. Đến tuổi 60, nhiều nam có những dấu hiệu phì đại TTL. Đến tuổi 70, hầu hết nam có TTL to ra ở mức độ nào đó. Trong trường hợp xấu nhất, phì đại TTL có thể làm cho bang quang yếu đi, nhiễm khuẩn bang quang hay thận, tắc dòng tiểu và suy thận. Sự thực là một số nam bị ung thư TTL cũng đã bị phì đại TTL nhưng 2 bệnh không nhất thiết liên quan với nhau. Phần lớn nam giới bị phì đại TTL không phát triển thành ung thư TTL nhưng vì các triệu chứng sớm của 2 bệnh này giống nhau nên thầy thuốc cần đánh giá cả hai. 

Các thể bệnh TTL có thể có các triệu chứng tương tự, ví dụ viêm và phì đại TTL đều hay đi đái nhiều, buồn đái khẩn cấp; có người bị phì đại TTL bị khó đái lúc đầu, người khác lại bị đái đêm hay có người bị ung thư TTL lại không hề có triệu chứng gì ở giai đoạn đầu. 

Bị viêm và phì đại TTL không tăng khả năng vị ung thư TTL; nhưng cũng có khi đồng thời bị cả hai thể bệnh. Vì thế mọi nam giới ngoài 45 đều nên kiểm tra hàng năm TTL bằng PSA và thăm khám qua trực tràng. Ba quan ngại thường gặp nhất ở nam là đái đêm nhiều, buồn đái khẩn cấp và bí đái. Tuy nhiên, vì có nhiều lý do gây tăng PSA nên nếu nghi ngờ ung thư thì làm sinh thiết. 

Triệu chứng lâm sàng chủ yếu của bệnh là rối loạn tiểu tiện. Mức độ rối loạn nặng hay nhẹ thông qua những biểu hiện sau trong một tháng theo dõi: 

- Cảm giác vẫn còn nước tiểu trong bàng quang sau mỗi lần đi tiểu xong? 
- Sau khi tiểu xong phải đi tiểu lại trong khoảng thời gian chưa đến 2 giờ. 
- Đang đi tiểu thì bị ngừng đột ngột rồi lại đi tiểu tiếp? 
- Có bao nhiêu lần không thể nhịn được tiểu? 
- Có bao nhiêu lần thấy tia nước tiểu yếu? 
- Có bao nhiêu lần phải rặn gắng sức mới tiểu được? 
- Trong một đêm thường phải đi tiểu mấy lần? 

Không có bệnh khi trả lời “không” ở tất cả các biểu hiện trên. Nếu có một số hay thường xuyên những triệu chứng kể trên cần phải đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị. 

Điều trị nội khoa u lành tuyến tiền liệt bằng cách sử dụng một trong các thuốc ức chế sản xuất testosteron, thuốc ức chế phát triển, thuốc ức chế thụ thể adrenergic có thể phối hợp với thuốc ức chế sản xuất testosteron. Trong những trường hợp u quá to (> 60 gam), có phối hợp sỏi bàng quang, sỏi thận… cần phải điều trị ngoại khoa. 

Ung thư tiến liệt tuyến 

Là bệnh lý hay gặp nhất ở nam giới. Ung thư TTL xảy ra khi các tế bào của TTL đột biến và sinh sôi phát triển nhanh không thể kiểm soát; những tế bào này có thể lan xa (gọi là di căn) ra các bộ phận khác của cơ thể, nhất là xương. Các hạch bạch huyết, trực tràng và bàng quang. Ung thư TTL có thể gây đau, khó đái, rối loạn chức năng cương dương và nhiều triệu chứng khác. Có nhiều yếu tố liên quan đến sự phát triển ung thư TTL, trong đó có yếu tố gien và chế độ ăn uống. Năm 2008, có công trình nghiên cứu nhận thấy finasteride giảm được tỷ lệ ung thư TTL khoảng 30%. 

Nhiều nam giới lo sợ không chỉ vì bệnh đe dọa tính mạng mà còn đe dọa cả cuộc sống tình dục; hậu quả của nhiều phương pháp điều trị có thể ảnh hưởng tới vấn đề kiểm soát bàng quang và chức năng cương dương. Nếu được phát hiện sớm, khi ung thư mới chỉ giới hạn ở tuyến thì khả năng điều trị mới có kết quả với tác dụng phụ tối thiểu. Khi ung thư đã lan ra ngoài tuyến thì việc điều trị khó khăn hơn. Tuy nhiên vẫn có những phương pháp điều trị giúp kiểm soát ung thư TL. 

Càng cao tuổi thì nguy cơ bị ung thư TTL càng tăng, 70 tuổi trung bình nam giới Mỹ được chẩn đoán là ung thư TTL (ở độ tuổi 50, khoảng một phần ba nam giới đã có một số tế bào ung thư ở TTL đến tuổi 80, số này tăng lên khoảng ba phần tư). Theo dõi sự phát triển của TTL bằng cách khám qua trực tràng hàng năm là rất cần thiết cho những người trên 40 tuổi, đó là khuyến cáo của Hội Ung thư Mỹ. Cũng còn phương pháp mới là khám bằng siêu âm qua trực tràng. 

Ung thư TTL là thường gặp nhất và là nguyên nhân gây tử vong thứ hai do ung thư ở Mỹ sau ung thư da. Ở Mỹ, khoảng 11 người thì có thể 1 bị bệnh này và hàng năm số bệnh nhân chết khoảng 25.000 người. Tiên lượng tốt nếu được chẩn đoán và điều trị sớm. 

Giai đoạn đầu của ung thư TTL cũng không có triệu chứng gì, vì thế khi bệnh nhân đến khám thì tỷ lệ đã có di căn tới 40% và tỷ lệ tử vong chiếm hàng thứ ba sau ung thư phổi và ung thư đại – trực tràng ở nam giới cao tuổi. 

Cần nhớ rằng ung thư TTL tác động đến nam giới nhiều nhưng không phải gây nhiều tử vong cho nam giới vì theo Viện nghiên cứu về ung thư Quốc gia Mỹ thì khoảng một phần năm nam giới Mỹ được chẩn đoán là bị ung thư TTL nhưng chỉ có 3% nam giới Mỹ tử vong. Tại sao con số được chẩn đoán là ung thư TTL lại nhiều hơn số tử vong đến thế? Chỉ có câu trả lời là ung thư TTL tiến triển chậm hơn nhiều so với nhiều loại ung thư khác. Nhiều nam giới đã chung sống với nó trong nhiều năm. 

Nhiều người khác cố gắng không điều trị mà chỉ theo dõi kỹ diễn biến bệnh, một phương pháp gọi là “chờ đợi nhưng theo dõi tích cực”: Chiến lược đó là hàng năm kiểm tra TTL; khám trực tràng bằng tay và làm tét xác định nồng độ PSA (sau tuổi 50) để phát hiện sớm ung thư TTL, khi đó việc điều trị có hiệu quả nhất. Nhiều thầy thuốc cũng coi tét PSA và khám trực tràng là phương pháp để tầm soát ung thư TTL cũng như để theo dõi sự tái phát. 

Như trên đã nói, ung thư tuyến tiền liệt thường không có triệu chứng gì vào giai đoạn sớm, ngoài những thay đổi có thể phát hiện thấy khi thăm khám trực tràng bằng tay hoặc siêu âm hoặc tình cờ phát hiện ra PSA tăng. Tuy nhiên, đôi khi ung thư TTL cũng gây ra các triệu chứng thường tương tự như phì đại lành tính TTL. 

Những dấu hiệu cần lưu ý bao gồm: Khi đái, dòng nước tiểu không còn mạnh như trước; dò rỉ nước tiểu; đái dắt hoặc đái nhiều lần; đái đau; nước tiểu có lẫu máu; đái đêm; đau vùng tiểu khung; đau bụng dưới. 

Một nguồn khác cho thấy bệnh ung thư TTL tiến triển ở đa số đàn ông với tốc độ chậm tới mức cho đến cuối đời cũng khong có bất cứ dấu hiệu nào. Sự thật một nửa số đàn ông 80 tuổi đều có tế bào ung thư trong TTL thế nhưng đa số không chết vì bệnh này (Theo N and Z số 16/08). 

Ung thư TTL hay kết hợp với rối loạn chức năng tiểu tiện vì tuyến bao quanh phần niệu đạo nằm trong tuyến. Do đó những thay đổi ở tuyến có ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng tiết niệu. 

Ung thư TTL đã tiến triển có thể lan tới các bộ phận khác của cơ thể và gây thêm các triệu chứng. Các triệu chứng thường gặp nhất là đau xương, thường đau ở cột sống, tiểu khung hay xương sườn. Ung thư di căn tới các xương khác như xương đùi (thường ở phần gần trung tâm của xương), di căn tới đốt sống cũng có thể gây chèn ép ống tủy, làm cho chân yếu, són đái, són phân. 

Cần phân biệt hai loại ung thư TTL: 

Loại ung thư TTL không gây ra dấu hiệu hay triệu chứng gì suốt cả đời, chỉ đến khi chết, mổ tử thi mới phát hiện ra. Loại ung thư này không đe dọa tuổi thọ hay chất lượng sống và không cần điều trị. 

Loại ung thư làm cho TTL phát triển to đến mức có triệu chứng và có nồng độ PSA tăng, khám trực tràng có thể sờ thấy, loại này tiềm ẩn tiên lượng xấu và có thể có diễn biến nghiêm trọng nếu không được điều trị.

Theo-http://suckhoe.24h.com.vn/viem-tuyen-tien-liet/tong-quan/cac-benh-tuyen-tien-liet-t1f0w43c807pc795a7454ht2.html#gsc.tab=0&gsc.q=Viem-tuyen-tien-liet&gsc.page=1